Buty trekkingowe – o czym pamiętać przy ich wyborze?
Wybór odpowiednich butów trekkingowych to absolutna podstawa przy planowaniu górskich wycieczek. Nawet najpiękniejsze widoki podczas wędrówek nie zrekompensują niewygody, bólu stóp i odcisków. To, gdzie, w jakich warunkach i jak długo będziesz się wspinał lub wędrował jest kluczem do wyboru właściwego obuwia. Niestety, nie istnieje coś takiego, jak uniwersalny but outdoorowy, więc zanim wyruszysz na szlak, musisz upewnić się, że buty, które założysz na nogi będą idealnie dopasowane.
Jakie znaczenie ma wysokość cholewki?
- Buty trekkingowe z niską cholewką i bardziej elastyczną śródpodeszwą są doskonałe na codzienne wędrówki po równinach czy niższych partiach gór. Są lżejsze, pozwalają na szybsze poruszanie się, ale nie chronią dostatecznie stawu skokowego.
- Buty trekkingowe ze średniej wysokości cholewką są przeznaczone na jednodniowe wędrówki lub krótkie wycieczki z plecakiem z lekkim ładunkiem. Są dość elastyczne i stosunkowo szybko się docierają, ale brakuje im wsparcia i trwałości, jakie dają solidne buty z wysoką cholewką.
- Buty z wysoką cholewką wybierajmy wychodząc w wysokie partie gór, ponieważ zapewniają kostkom stabilizację i chronią przed kontuzjami. Takie buty są też bardziej wytrzymałe i mają sztywniejszą śródpodeszwę niż lżejsze obuwie. Nadają się również na wielodniowe wycieczki z ciężkim plecakiem.
Materiały, z których wykonana jest cholewka – wpływają na wagę, oddychalność, trwałość i wodoodporność buta.
- Skóra licowa: zapewnia doskonałą trwałość i odporność na ścieranie oraz bardzo dobrą wodoodporność. Jest najczęściej używana w butach górskich stworzonych do dłuższych wycieczek, wypraw z ciężkim plecakiem oraz w trudnym terenie. Buty ze skóry licowej są stosunkowo masywne, a przed rozpoczęciem dłuższej wyprawy konieczne jest porządne rozbicie obuwia.
- Skóra nubukowa: Skóra nubukowa to skóra licowa, której wierzchnia część została przeszlifowana. Nubuk jest bardzo wytrzymały, odporny na wodę i ścieranie. Jest również dość elastyczny.
- Syntetyki: poliester, nylon i tak zwana „skóra syntetyczna” są powszechnie używane w nowoczesnych butach trekkingowych. Są lżejsze od skóry, szybciej się rozbijają, szybciej schną i zwykle kosztują mniej. Minusem jest to, że z reguły szybciej się zużywają.
- Wodoodporne membrany: buty wyposażone w wodoodporne membrany, w zależności od producenta noszące różne nazwy (np. Gore-Tex®, eVent®, Texapore®), sprawdzą się doskonale w zimowych i deszczowych warunkach. Maję jednak jedną wadę — zmniejszona oddychalność membrany w wysokich temperaturach może spowodować, że nasze stopy będą się pocić w letnie dni.
Podeszwa w butach trekkingowych – amortyzacja, trwałość i przyczepność.
Oprócz skutecznej amortyzacji podeszwa odpowiada za właściwą przyczepność oraz komfort stawiania stopy na nierównym podłożu. Guma jest najpowszechniej stosowanym materiałem w podeszwach butów trekkingowych. Jest trwała, odporna na ścieranie, wilgoć i pleśń oraz doskonale amortyzuje stawy. Żeby zwiększyć twardość podeszwy w masywnych butach górskich i podejściowych, często gumę wzbogaca się o karbon.
Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na śródpodeszwę. Jej zadaniem jest wzmocnienie amortyzacji, aby dodatkowo tłumić wszelkie uderzenia i obciążenia. Najpopularniejszymi materiałami, z których wykonuje się śródpodeszwę, są pianka EVA oraz poliuretan. EVA jest nieco lżejsza i w zależności od zapotrzebowania może mieć różną gęstość. Poliuretan jest twardszy i trwalszy, więc używany jest częściej w butach z wysoką cholewką i butach podejściowych.
Jak właściwie dopasować buty trekkingowe?
Buty trekkingowe powinny być wygodnie dopasowane w każdej części stopy — nie powinny nigdzie uciskać. Co ważne, musimy mieć miejsce na poruszanie palcami. Żeby uniknąć zakupu za małych butów, przymierzamy je pod koniec dnia, gdy stopy są zmęczone, żeby zaimprowizować warunki, jakie czekają nas podczas wędrówki. Przymierzamy buty w skarpetach, które planujemy nosić, pamiętając, że na szlak powinniśmy włożyć odpowiedniej grubości skarpety syntetyczne, a nie wolno schnące bawełniane, które częściej są przyczyną pęcherzy.
Spędźmy trochę czasu w butach. Przejdźmy się po sklepie, po schodach, po pochyłej powierzchni, najlepiej przez kilka minut, żeby sprawdzić, czy buty nie mają jakiś wad, których na początku nie zauważyliśmy.
Robiąc zakupy online, weźmy pod uwagę markę, którą nosiliśmy już wcześniej. Większość firm produkujących buty trekkingowe używa przez lata tego samego modelu stopy, więc szanse na dobre dopasowanie obuwia będą wysokie. Jeżeli jednak buty okażą się niedopasowane, pamiętajmy, że zawsze możemy je zwrócić.
Na koniec jeszcze niezwykle istotna rzecz: przed pierwszą wyprawą buty wymagają rozbicia, szczególnie te masywne, skórzane. Zbyt wielu wędrowców z obolałymi stopami pomija ten ważny krok.